Η Ολλανδία που ήταν κάποτε το πρότυπο του
υπερχρεωμένου κοινωνικού κράτους, επέτυχε το απροσδόκητο και έδειξε σε όλη την
Ευρώπη, το πώς μπορεί μια χώρα να πραγματοποιεί οικονομίες και περικοπές στο
δημόσιο τομέα, αναδομώντας συγχρόνως προς το καλύτερο το κοινωνικό σύστημα.
Αποτέλεσμα ήταν πως η τρόικα λειτούργησε
καλώς και αφενός, έφερε γενναίες οικονομίες στον κρατικό προϋπολογισμό, και δεν
αφαίρεσε την κοινωνική πρόνοια από εκείνους που την έχουν πραγματικά ανάγκη.
Πρέπει να τονιστεί
ότι οι λόγοι, που η μείωση του κοινωνικού κράτους στην Ολλανδία δεν είχε μεγάλες
διαμαρτυρίες και κοινωνικές αναταραχές, εστιάζονται τόσο στον εμπνευστή της
ιδέας, όσο και στη στρατηγική που εφαρμόσθηκε.
O πρωθυπουργός Wim Kok και πρώην πρόεδρος των
εργατικών συνδικάτων έγινε αρκετά δημοφιλής και απολαμβάνει της εμπιστοσύνης
του κόσμου παρ' όλες τις σκληρές μεταρρυθμίσεις που επέβαλε.
To 1997 oι Ολλανδοί αποδέχθηκαν με ρεαλισμό το γεγονός ότι το επίπεδο ευημερίας
των, που ήταν στην πρώτη (1) θέση την εποχή που ιδρύθηκε η Κοινή Αγορά, είχε
φθάσει στην έκτη (6) θέση μέσα στο χώρο της Ε.Ε. Η συνεργασία των κοινωνικών
φορέων και η επικράτηση του ρεαλισμού και της λογικής έφερε τα αποτελέσματα που
βλέπουμε σήμερα.
Είναι δε πολύ ενδιαφέρον, τόσο δια εκείνους
που ασκούν οικονομική και κοινωνική πολιτική, όσο και για τους συνδικαλιστικούς
φορείς εδώ στην Ελλάδα να μελετήσουν πώς έλαβε χώρα η κοινωνική συνεργασία στην
Ολλανδία και με ποια θεσμικά όργανα.
Η εφαρμοσθείσα αρχική συνεννόηση και όχι
αντιπαράθεση είχε ιδιαιτέρως ευεργετικές επιπτώσεις στην αγορά εργασίας, αφού επιτεύχθηκε
μια επαναστατική αλλαγή στον τρόπο
σκέψεως μεταθέτοντας την οπτική γωνία θεωρήσεως αυτής.
Η απαίτηση των συνδικάτων, ότι οι νέες μορφές ελαστικής εργασίας όπως η
δανειστική, η εργασία στο σπίτι, οι συμβάσεις περιορισμένου χρόνου κλπ., δεν
πρέπει να θεωρούνται αφενός εργασίες δευτέρας κατηγορίας, αλλά αφετέρου πρέπει
να τύχουν προστασίας όσον αφορά την καταγγελία συμβάσεως και την πλήρη
συνταξιοδότηση, εγένετο αποδεκτή από την κυβέρνηση η οποία ετοιμάσε νέο
νομοσχέδιο ρυθμιστικό των θεμάτων αυτών.
Οι πάντες έχουν κατανοήσει ότι η παλαιά
αντίληψη της μιας και μόνης εργασίας στον ίδιο εργοδότη για μια ολόκληρη ζωή
δεν αποτελεί σήμερα το ιδανικό πρότυπο στην αγορά εργασίας.
Από την άλλη πλευρά οι εργοδότες άρχισαν να συνειδητοποιούν
ότι πρέπει να συνδράμουν στην ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού των
επιχειρήσεων τους και ιδιαιτέρως με διαρκή επιμόρφωση, ώστε οι εργαζόμενοι να
είναι πάντα έτοιμοι στις εκάστοτε απαιτήσεις της αγοράς εργασίας.
Το ζητούμενο είναι η ασφάλεια της εργασίας και όχι η ασφάλεια της θέσεως εργασίας για μια ολόκληρη ζωή.
Το ολλανδικό μοντέλο είναι απαλλαγμένο από
ιδεολογικές κοσμοθεωρίες και απαιτεί έντιμους τεχνοκράτες και συνδικάτα που
πατούν στο έδαφος.
Αποδείχθηκε ότι
έτσι μόνο επιτυγχάνεται : η ασφάλεια της εργασίας, μειώνεται το κόστος των
επιχειρήσεων και αυξάνει η κερδοφορία αυτών, περιορίζεται η ανεργία και
βελτιώνεται η αναπτυξιακή πορεία μιας οικονομίας. Παράλληλα δημιουργείται και
μια νέα μορφή κοινωνικού κράτους απαλλαγμένου από τις στρεβλώσεις του
παρελθόντος.
Το ερώτημα εάν το ολλανδικό μοντέλο μπορεί
να εφαρμοστεί και στην Ελλάδα δια την επίλυση των προβλημάτων στην αγορά
εργασίας, την ελάφρυνση του κρατικού προϋπολογισμού και τη δημιουργία ενός νέου
κοινωνικού κράτους, θα μπορούσε να απαντηθεί θετικά.
Προϋπόθεση
όμως γι' αυτό είναι ότι κυβέρνηση, συνδικάτα και εργαζόμενοι θα πρέπει να αναλάβουν
ο καθένας στο μέτρο που του ανήκει τις ιστορικές του ευθύνες και να συμφωνήσουν
για μια νέα πορεία χωρίς αντιπαραθέσεις, απαλλαγμένη από ιδεολογίες και
κοσμοθεωρίες.
Μόνο έτσι θα
μπορέσει η χώρα αυτή να ξεφύγει από το μαρασμό και την κακοδαιμονία και να ατενίσει
το μέλλον με αισιοδοξία, έχουσα ελπίδες για μια αναπτυξιακή πορεία. ·