Το Επερχόμενο Οικονομικό ΚΡΑΧ

 

ΤΟ ΕΠΕΡΧΟΜΕΝΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΚΡΑΧ

Πολλοί δυσκολεύονται να φανταστούν τον Φαραώ της Αιγύπτου

το 2500 π.Χ. να βηματίζει ανήσυχος στην πυραμίδα του,

σκεπτόμενος το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου της χώρας του

ή τη συνεχή μείωση των χρημάτων στο θησαυροφυλάκιο του,

λόγω των πολυδάπανων δημοσίων έργων που βρίσκονταν σε εξέλιξη.

Είτε λόγω της προκατάληψης μας, είτε λόγω ελλιπούς εκπαίδευσης, φαίνεται να επικρατεί η άποψη ότι τα σκαμπανεβάσματα της οικονομίας είναι ένα σχετικά πρόσφατο πρόβλημα της ανθρωπότητας.  Είναι γεγονός όμως ότι επί χιλιάδες χρόνια ο άνθρωπος μαστίζεται από μια φαινομενικά ανεξέλεγκτη οικονομική παρακμή η οποία κάνει την εμφάνιση της κατά τη στιγμή ακριβώς που η ζωή αρχίζει να του χαμογελά.

Πριν από 4.000 χρόνια εφαρμόστηκε ένα οικονομικό σύστημα που μοιάζει ν' αναγνωρίζει ότι σε μια ελεύθερη οικονομία υπάρχουν κάποιες δυνάμεις που, αν αφεθούν ανεξέλεγκτες, οδηγούν σε σοβαρή οικονομική κρίση και κατάρρευση της οικονομίας κάθε πενήντα χρόνια. Πρόκειται για το Ιωβηλαίο σύστημα των Εβραίων που περιγράφεται στην ίδια την Παλαιά Διαθήκη. «Λευϊτικό 25:8-19»

Σύμφωνα με το νόμο της Παλαιάς Διαθήκης, το Έτος του Ιωβηλαίου (ή έτος της αφέσεως) έπρεπε να λαμβάνει χώρα κάθε 50 χρόνια. Κατά τη διάρκεια αυτού του έτους όλα τα χρέη παραγράφονταν, οι δούλοι απελευθερώνονταν και τα κτήματα που είχαν πουληθεί επιστρέφονταν στους αρχικούς ιδιοκτήτες τους. Χάρη στο έτος της αφέσεως εμποδιζόταν η συσσώρευση αρνητικών και επικινδύνων στοιχείων στην οικονομία, τα οποία αν συσσωρεύονταν θα οδηγούσαν σε οικονομική κατάρρευση.

Ο David Knox Barker οικονομολόγος, οικονομικός σύμβουλος, λέκτορας και επιχειρηματίας  έχει·ασχοληθεί με την δυσάρεστη οικονομική προοπτική που διαφαίνεται στον ορίζοντα γράφοντας το βιβλίο ΤΟ ΕΠΕΡΧΟΜΕΝΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΚΡΑΧ και παρουσιάζει με σαφήνεια την τρομακτική προοπτική μιας Οικονομικό-Χρηματιστηριακής καταιγίδας που είναι προ των πυλών. Το μεγαλύτερο οικονομικό ΚΡΑΧ που επέρχεται θα είναι το τέλος του Παλιού κόσμου όπως μέχρι τώρα τον γνωρίζαμε.

Το Περιοδικό FORBES, στις 7 Οκτωβρίου 1989 γράφει «Είναι πολύ αργά για ν' αποσοβήσουμε ένα κραχ τύπου 1929. Και δεν είναι καθόλου νωρίς για να αρχίσουμε να σκεπτόμαστε το τι κόσμο θα θέλαμε ν' αναδυθεί μετά την Γενική Κατάρρευση...».

Την Δευτέρα 20 Ιανουαρίου 1986, η Wall Street Journal περιείχε ένα πρωτοσέλιδο άρθρο με θέμα την πιθανότητα ύπαρξης ενός χρονικού κύκλου '50 έως 60 ετών, κατά τη διάρκεια του οποίου η παγκόσμια οικονομία διέρχεται, διαδοχικά, από μια περίοδο άνθισης και μια περίοδο κατάρρευσης.

Η The Wall Street Journal στις 20 Ιανουαρίου 1986 γράφει «Τα τεραστία χρέη του Τρίτου Κόσμου και των κυβερνήσεων δημιουργούν την δυνατότητα και την επικειμένη απειλή μιας Παγκόσμιας Οικονομικής Κατάρρευσης που το Κραχ του Ί929 θα φαίνεται παιδική γιορτή».

Αν και τα χρηματιστήρια όλου του κόσμου ανεβαίνουν σε νέα ύψη υπάρχει μια πίστη, που συνεχώς αυξάνεται, ότι η παγκόσμια οικονομία ισορροπεί σε μια κλωστή και ότι τελικά κάποιες δυνάμεις απ' οποιοδήποτε τομέα της οικονομίας θα κλονίσουν την ισορροπία και θα μας βυθίσουν σε μια μεγάλη οικονομική κρίση.

Μεταξύ των ιδρυμάτων που ενδιαφέρονται για το μεγάλο οικονομικό κύκλο είναι και το ονομαστό ΜΙΤ (Massachusetts Institute of Technology) όπου ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη ένα ολόκληρο πρόγραμμα με αποκλειστικό σκοπό τη μελέτη του κύκλου. Το πρόγραμμα αυτό χρηματοδοτείται από δεκάδες μεγάλες διεθνείς εταιρίες, οι οποίες για προφανείς λόγους, ενδιαφέρονται πάρα πολύ για το μεγάλο οικονομικό κύκλο.

Το πρόβλημα, είναι ότι η ανθρώπινη φύση συνδυάζεται με την ελεύθερη αγορά, έχουμε την τάση να δημιουργούμε υπερβολικά μεγάλα χρέη.

Στο Ιωβηλαίο σύστημα, το πρόβλημα αυτό λυνόταν με το να συγχωρούνται και να παραγράφονται κατά το Ιωβηλαίο (ή έτος της αφέσεως) όλα τα δημόσια και ιδιωτικά χρέη. Έτσι, κάθε 50 χρόνια η οικονομία αποκτούσε μια νέα βάση πάνω στην οποία μπορούσε να κτίσει το μέλλον της. Όλοι γνωρίζουμε ότι όταν το χρέος (τα δανειστικά κεφάλαια) χρησιμοποιείται τόσο ελευθέρα όσο στο σύστημα μας της ελεύθερης αγοράς τότε προκαλεί πάντα αύξηση τιμών. Αυτό συμβαίνει γιατί ο τόκος, που επιβαρύνει το χρέος, αυξάνει το κόστος της παραγωγής. Η συνεχής αύξηση των τιμών οδηγεί τελικά σε υπερβολική διόγκωση και εξάπλωση της βιομηχανίας και της βιομηχανικής δραστηριότητας.

Η οικονομική κρίση καθαρίζει το σύστημα από τα συσσώρευμενα προβλήματα και οδηγεί σε κατάρρευση των Χρηματιστηρίων. Το προβληματικό χρέος που είχε συσσωρευτεί στο πέρασμα των χρόνων διαγράφεται λόγω αδυναμίας επιστροφής του και χρεοκοπίας. Η οικονομική κρίση που επακολουθεί επιφέρει συνεχή κατάρρευση των τιμών. Η οικονομία της ελεύθερης αγοράς καθαρίζεται με την οικονομική κρίση κι αποκτά μια νέα βάση δυνατότερο παρά ποτέ κατά την επόμενη περίοδο άνθισης, αφού θα είχε καθαριστεί απ' τις αδυναμίες του.

Η έρευνα του Ρώσου Κοντράτιεφ έδειξε ευδιάκριτους χρονικούς κύκλους μεγάλου μήκους κύματος από το 1789 μέχρι την ερευνά του στις αρχές της δεκαετίας του 1920.

Ως ανταμοιβή για την ερευνά του ο Κοντράτιεφ φυλακίστηκε σε στρατόπεδο καταναγκαστικών έργων όπου και πέθανε το 1938. Η οικονομική κατάρρευση της Δύσης που είχε προβλέπει είχε ήδη συμβεί με τη μορφή της Μεγάλης Οικονομικής Κρίσης. Ο Αλεξάντερ Σολτζενίτσιν κατέγραψε το θάνατο του Κοντράτιεφ στο βιβλίο του ("Το Αρχιπέλαγος Γκούλαγκ").

Όλοι γνωρίζουμε το οικονομικό κραχ του 1929 και την οικονομική κρίση της δεκαετίας του 1930. Γύρω στο έτος 1939, καθώς μπαίναμε στο δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, ο κόσμος έβγαινε από την περίοδο της κατάρρευσης που ορίζει ο μεγάλος οικονομικός κύκλος. Από τότε βρεθήκαμε σε μια ανθούσα οικονομία με αυξανόμενες τιμές και χρέος.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1980 παρατηρήθηκε η μεγαλύτερη άνοδο στις πραγματικές τιμές των εμπορευμάτων και των πρώτων υλών. Το μέγιστο αυτό είναι πάντα η κύρια κορυφή της εξάπλωσης της οικονομίας που ορίζει ο μεγάλος οικονομικός κύκλος, και προηγείται πάντοτε κατά μια δεκαετία του μέγιστου στην παγκόσμια χρηματαγορά. Όπως ακριβώς και στη δεκαετία του 20 βρισκόμαστε σήμερα στο "υψίπεδο" του μεγάλου κύκλου, δηλαδή σε μια περίοδο προσωρινής σταθεροποίησης.

Μετά την μεγάλη άνοδο της οικονομίας (που πέτυχε την μέγιστη δυνατή απόδοση) που σημειώθηκε στα τέλη της δεκαετίας του '70 και τις αρχές της δεκαετίας του '80, αναμένεται πλέον η μέγιστη άνοδος των τιμών των μετοχών στα διεθνή χρηματιστήρια, που προβλέπεται να σημειωθεί στα τέλη της δεκαετίας του '80 μαζί με πολλές άλλες αλλαγές και μετατοπίσεις στον οικονομικό κόσμο.

Η εικόνα που παρουσιάζεται δεν είναι όμορφη, είναι όμως πραγματική. 

Ωστόσο, όπως ακριβώς είναι βέβαιο ότι ο χειμώνας ακολουθεί το φθινόπωρο, έτσι είναι βέβαιο κι ότι η άνοιξη ακολουθεί το χειμώνα. 

Στις δύσκολες μέρες που πρόκειται να έρθουν πρέπει να διατηρήσουμε μια μακροπρόθεσμη προοπτική και να έχουμε στο μυαλό μας τα λόγια της Παλαιάς Διαθήκης για το Έτος του Ιωβηλαίου: «Έτος αφέσεως, έτος δηλαδή ελευθερίας θα είναι το νόημα του σαλπίσματος»."